در هر بار کاوش‌های محققان و پژوهشگران تاریخی ابعاد تازه و اعجاز انگیزی از تاریخ و تمدن ایران رمزگشایی می‌شود اما وقتی این کاوش‌ها و یافته‌های تاریخی را همانند پازل به هم وصل می‌کنیم ابعاد تازه‌تری از دنیای نخستین بر ما انگاره می‌شود، انگاره‌هایی که بخش‌هایی از این سرزمین کهن را به نخستین سکونتگاه بشر تبدیل کرده است.
گیلان شما را شگفت زده می‌کند
حال اگر ایران را در مقیاسی کوچک‌تر و در قاب «گیلان» ببینید شگفت زده خواهید شد؛ گیلان استانی که پیشینه، تاریخ و تمدنش نه تنها پشتوانه ایران بلکه پشتوانه این قاره کهن و حتی شاید جهان باشد.
از غار ۲۳۰ هزار ساله رشی، جام مارلیک و تپه مارلیک جنوب گیلان گرفته تا دهکده تاریخی لیارسنگ بن شرق گیلان یا کاخ تاریخی سردار امجد در غرب گیلان و یا کاروانسرای تی تی، قلعه لیسار و دیگر آثار و اماکن تاریخی گیلان که این استان را به قطب تاریخ و تمدن تبدیل کرده است.
خارج از نظام مبالغه و تعریف که در این مباحثه نمی گنجد عرض کنم گیلان بی برو برگشت یک استان تاریخی بوده و فرهنگ، تاریخ، پیشینه و تمدن یک کشور را به دوش می‌کشد.
همانطور که گفته شد گیلان دارای ظرفیت‌های ارزشمندی در ابعاد مختلف به ویژه گردشگری و تاریخی است اما چرا تاکنون نتوانسته به خوبی و اکمل از اقتصاد گردشگری خارجی بهره ببرد خود جای سوال و تأمل است اما شاید عدم معرفی درست ظرفیت‌های تاریخی گیلان یکی از ده‌ها دلیل پاسخ این سوال باشد.
معرفی ظرفیت‌های گردشگری و تاریخی گیلان به جهانیان و یا حداقل محدوده جغرافیایی این قاره کهن (آسیا) می‌تواند پای گردشگران خارجی را به ایران و گیلان باز کند.
اخیراً خبر امیدوار کننده از زبان متولیان میراث فرهنگی گیلان در خروجی رسانه‌ها قرار گرفت مبنی بر برپایی نمایشگاه آثار تاریخی گیلان در پکن چین، خبری که می‌تواند دستاوردها و پیامدهای مثبت و ارزنده‌ای را برای گردشگری و اقتصاد این حوزه داشته و در معرفی هر چه بهتر تاریخ و فرهنگ گیلان نقش آفرین باشد.
چین نظاره گر تاریخ اصیل گیلان
مجموعه آثار نمایشگاه «شکوه ایران باستان» که این روزها در کاخ موزه پکن چین سروصدای زیادی به پا کرده و چشم بسیاری از بازدید کنندگان چینی و دیگر توریست‌های این مجموعه فرهنگی عظیم را به خود معطوف داشته، از محوطه‌های باستانی گوناگونی گردآوری شده است.
مجموعه باستانی لیار سنگ بن از توابع بخش رانکوه شهرستان املش و در ارتفاع ۱۷۰۰ متر نسبت به سطح دریا قرار دارد و راه دسترسی به این محوطه باستانی از طریق شهرستان‌های املش، رودسر و سیاهکل بوده است.
لیارسنگ بن محوطه‌ای متعلق به دوره آهن در استان گیلان است که امروز برای جهانیان در این نمایشگاه معرفی شده است و به نوعی راوی تمدن و پیشینه ایران و گیلان زمین برای مردمان تاریخ پرور چین است.
«ولی جهانی» مدیرکل میراث فرهنگی گیلان می‌گوید: پیشینه، تاریخ و تمدن گیلان بسیار غنی و پرآوازه است و باید بیشتر مورد تبیین و واکاوی قرار گیرد.
وی با تاکید بر لزوم تقویت روابط و مناسبات فرهنگی و تاریخی با دیگر کشورها افزود: چین یکی از کشورهای دارای سابقه و تمدن دیرینه است و گسترش مناسبات فرهنگی با این کشورها بسیار ارزشمند بوده و باید استمرار داشته باشد.
رونق اقتصادی با پیوست گردشگری
مدیرکل میراث فرهنگی گیلان از برپایی نمایشگاه موزه آثار تاریخی این استان در پکن چین خبر داد و اضافه کرد: در پی نمایش اشیا تاریخی – فرهنگی منطقه باستانی لیارسنگ بن از توابع بخش رانکوه شهرستان املش در قالب نمایشگاه «شکوه ایران باستان» در کشور چین، اشیای مذکور مورد توجه و استقبال بازدیدکنندگان و مردم قرار گرفت.
جهانی با تاکید بر ضرورت مراودات فرهنگی با کشورهای جهان و به خصوص همسایگان و کشورهای اسلامی بیان کرد: برگزاری نمایشگاه‌های فصلی و دوره‌ای آثار تاریخی ایران در سایر کشورها موجب آشنایی بیشتر مردم جهان با فرهنگ و تمدن غنی ایران شده و این مهم منجر به رونق گردشگری خارجی می‌شود.
وی با اشاره به دستاوردهای مثبت و ارزشمند معرفی آثار تاریخی گیلان به دیگر کشورها افزود: معرفی قابلیت‌های تاریخی و فرهنگی گیلان به رونق اقتصادی در حوزه گردشگری می‌انجامد.
مدیر کل میراث فرهنگی گیلان با بیان اینکه برگزاری نمایشگاه‌های ملی، منطقه‌ای و جهانی بیش از پیش گسترش یابد، گفت: توسعه گردشگری خارجی با برپایی نمایشگاه‌های آثار باستانی و تاریخی صورت می‌گیرد و از این رو وزارتخانه میراث فرهنگی نسبت به برپایی اینگونه نمایشگاه‌ها تاکید ویژه دارد.
اقتصاد گردشگری جایگزین اقتصاد نفتی
به نظر می‌رسد برپایی این قبیل نمایشگاه‌ها که با پیوست تاریخی و گردشگری همراه است می‌تواند چشم اندازه و افق روشنی را برای گردشگری خارجی و اقتصاد این حوزه ترسیم کند، مقوله مغفول مانده‌ای که تاکنون سهم ناچیزی در ارزآوری و اقتصاد برون مرزی داشته است و تحقق این مهم می‌تواند یکی از گزینه‌های مطمئن برای فاصله گیری از «اقتصاد نفتی» باشد.
جایگزینی اقتصاد گردشگری به جای اقتصاد نفتی ضمن حفظ منابع و سرمایه برای آیندگان و حذف خام فروشی و سرمایه پراکنی منجر به توسعه و رونق اقتصادی، اشتغالزایی و بهبود معیشت می‌شود.
